Αλληλεγγύη για Όλους:
Ένας νόμος είναι μια σημαντική αρχή, ακολουθεί η εξειδίκευση και η εφαρμογή που εκεί θα κριθούν όλα
Το σχέδιο νόμου για τους φορείς Κ.ΑΛ.Ο που τέθηκε σε διαβούλευση το καλοκαίρι ανοίγει σε μια πραγματική βάση τη συζήτηση για τη θεσμική ρύθμιση και αναγνώριση του χώρου της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας στην ολότητά του.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι το συγκεκριμένο πλαίσιο κάνει μια πολύ βασική τομή ήδη από τους ορισμούς του.
Ρυθμίζει και αναγνωρίζει ως φορείς Κ.ΑΛ.Ο νομικές μορφές ή άτυπα σχήματα, με εμπορική ιδιότητα ή όχι, κερδοσκοπικές ( με περιορισμούς ) ή μη, καλύπτοντας σχεδόν όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας με μοναδικό κριτήριο τον τρόπο λειτουργίας τους που βασικά θέτουν οι αρχές για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία.
Μέχρι εδώ τα πράγματα βαίνουν καλώς διότι επιτέλους απαγκιστρώνεται ο δημόσιος λόγος για την Κ.ΑΛ.Ο από ένα μόνο νομικό πλαίσιο, αυτό των ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ, από μία μόνο διάσταση, την εμπορική, από ένα κυρίαρχο περιεχόμενο, το προνοιακό.
Ταυτόχρονα αναγνωρίζει ξεκάθαρα την διττή κοινωνικό-οικονομική δραστηριότητα όλων των νομικών μορφών που ορίζονται ως ενώσεις προσώπων (όχι ενώσεις κεφαλαίων ή αμιγώς κερδοσκοπικού χαρακτήρα επιχειρήσεις) που μέσα από την εμπορική τους δράση προασπίζονται πρωτίστως τα συμφέροντα των μελών τους, προάγουν τη δημοκρατική οργάνωση και την κοινωνική ωφέλεια που πηγάζει από την κεντρική οικονομική δραστηριότητά τους.
Αυτή η σημαντική εξέλιξη όμως στην πορεία εξειδίκευσης του σ/ν εμφανίζει κάποιες αστοχίες που χρήσιμο θα ήταν να διορθωθούν.
Οι νομικές μορφές που αναγνωρίζονται ως φορείς Κ.ΑΛ.Ο έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, εξυπηρετώντας τις ανάγκες των ομάδων ( π.χ καταναλωτές, προμηθευτές ) για τις οποίες δημιουργήθηκαν.
Το σ/ν απαγορεύει τη διανομή κερδών στα μέλη που δεν είναι εργαζόμενοι.
Ο όρος πλεόνασμα αναγνωρίζεται μόνο στους αγροτικούς.
Τι γίνεται με τους αστικούς συνεταιρισμούς που δεν προβλέπεται η έννοια του πλεονάσματος και ταυτίζεται με αυτή του κέρδους;
Οι αστικοί συνεταιρισμοί από τη φύση τους είναι ενώσεις προσώπων που συγκροτούνται για την αντιμετώπιση κοινών οικονομικών, κοινωνικών και οικονομικών αναγκών των μελών τους.
«Τα πλεονάσματα είναι το θετικό αποτέλεσμα της οικονομικής σχέσης του συνεταιρισμού με τα μέλη του και όχι το αποτέλεσμα της επιχειρηματικής δράσης με μη μέλη».
Το πλεόνασμα ανήκει στα μέλη, το οποίο δημιουργήθηκε μέσα από τις συναλλαγές τους, όχι απαραίτητα από την εργασιακή σχέση τους με το συνεταιρισμό και φυσικά δε μιλάμε για απόδοση κεφαλαίου.
Η προτεραιότητα στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, σύμφωνα με το γενικότερο πνεύμα του νομοθέτη, δε μπορεί να παραγνωρίζει ότι ο κόσμος συνεταιρίζεται για να ενώσει δυνάμεις, για να καλύψει βασικές και κοινωνικές ανάγκες με συλλογικό τρόπο, η εργασία είναι μία από αυτές.
Η είσοδος μιας νέας μορφής του «Συνεταιρισμού των εργαζομένων» αποτυπώνει μια έντονη κοινωνική τάση των τελευταίων χρόνων και είναι θετική εξέλιξη η θεσμοθέτησή του.
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι ανοίγει το δρόμο για την κατοχύρωση νέου καθεστώτος εργαζόμενου πέραν του μισθωτού και του αυταπασχολούμενου, αυτό του συνεταιρισμένου εργαζόμενου (σ/ε) . Ο σ/ε, π.χ δεν έχει εργοδότη με την έννοια του εντολέα ( με διευθυντικό δικαίωμα ) όπως στην εξαρτημένη εργασία διότι η εργασία του εκκινεί από κοινή αφετηρία συμφερόντων με το συνεταιρισμό.
Ούτε παρέχει ανεξάρτητες υπηρεσίες διότι η εργασία του ορίζεται και η αμοιβή του είναι σταθερή και ορισμένη από πριν.
Προφανώς υπάρχουν κι άλλες σχετικές παράμετροι, το βασικό είναι αν υπάρχει η δυνατότητα διεύρυνσης των όσων ισχύουν μέχρι σήμερα.
Υπάρχουν πολλά σημεία ακόμα που αξίζει να σταθεί κανείς με προσοχή και που χρειάζονται αλλαγές για να διαμορφωθεί όντως ευνοϊκό περιβάλλον για τη δημιουργία Φορέων Κ.ΑΛ.Ο.
Ένας νόμος είναι μια σημαντική αρχή, ακολουθεί η εξειδίκευση και η εφαρμογή που εκεί θα κριθούν όλα.
Γεωργία Μπεκριδάκη. Ομάδα Κ.ΑΛ.Ο της Αλληλεγγύης για Όλους